W poniedziałek 11 listopada w dniu Narodowego Święta Niepodległości czeka nas jedno z najważniejszych zjawisk astronomicznych w kończącym się 2019 roku. Mowa oczywiście o tranzycie. W czym tkwi sekret? Planeta Merkury przejdzie wtedy na tle tarczy Słońca, co zdarza się niezwykle rzadko. Kolejna okazja do obserwacji takiego zjawiska będzie dopiero za 13 lat, tj. w 2032 roku! Dzień 11 listopada jest dniem wolnym od pracy, więc warto wykorzystać nadarzającą się okazję do obserwacji tak niezwykłego zjawiska.
Przejście Merkurego na tle tarczy Słońca już 11 listopada 2019
Tranzyt to zjawisko astronomiczne, które w tym przypadku polega na przejściu planety Merkury przez tarczę słoneczną. Do zjawiska zachodzi wtedy, kiedy planeta Merkury znajduje się między Ziemią i Słońcem i jest widoczna na tle tarczy słonecznej. Warto zaznaczyć, że tranzyty Merkurego są znacznie częstsze niż tranzyty Wenus i zdarzają się średnio jedenaście razy w ciągu stulecia zawsze w okolicach 7-10 maja lub 10-13 listopada. Ostatnie trzy tranzyty miały miejsce w latach 2003, 2006 i 2016.
Czasami podczas tranzytu tarcza słoneczna bywa jedynie "muśnięta" przez Merkurego. Oznacza to, że w niektórych miejscach na kuli ziemskiej widać pełen tranzyt, a na innych tylko częściowy (bez drugiego i trzeciego kontaktu). Do podobnej sytuacji dojdzie 11 listopada w naszym kraju gdzie zjawisko będzie widoczne tylko częściowo z powodu zachodzącego Słońca pod horyzont nieba - na kilka godzin przed zakończeniem zjawiska. Nic jednak straconego! Całe zjawisko potrwa 5 godzin i 29 minut, z czego będzie nam dane obserwować +/- 2 godziny pierwszej części zjawiska.
Przebieg tranzytu Merkurego na świecie. Autor: eclipsewise.com
Proces przejścia Merkurego na tle tarczy słonecznej rozpocznie się 11 listopada około godziny 13:35 czasu polskiego (+/- kilkanaście minut w zależności od naszej lokalizacji). W Polsce warunki do obserwacji nie będą idealne. Najlepsze warunki do obserwacji będą panować w południowej Polsce gdzie w momencie początku zjawiska Słońce znajdzie się 19 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem. W północnej Polsce obserwacja będzie nieco bardziej utrudniona, gdyż do początku tranzytu dojdzie na wysokości zaledwie 14 stopni nad horyzontem nieba.
Przebieg zjawiska 11.11.2019:
UWAGA. Podana godzina może się różnić (+/- kilkanaście minut w zależności od naszej lokalizacji)
Pierwszy kontakt: 13:35 czasu polskiego Drugi kontakt: 13:37 czasu polskiego (Tarcza Merkurego widoczna w całości na tle Słońca) Środek zjawiska: 16:20 czasu polskiego (Najgłębsze zanurzenie tarczy Merkurego na tle Słońca) Trzeci kontakt: 19:03 czasu polskiego (Niewidoczny) Czwarty kontakt: 19:04 czasu polskiego (Niewidoczny)
Zachód Słońca: (+/- kilkanaście minut w zależności od naszej lokalizacji)
Wschód Polski: 16:30 Centrum Polski: 16:45 Zachód Polski: 17:00
Przejście Merkurego na tle tarczy Słońca - Tranzyt 11 listopada! (Symulacja)
Przypominamy: Do obserwacji tranzytu konieczne będzie posiadanie odpowiedniego przyrządu obserwacyjnego takiego jak teleskop, luneta czy też lornetka. Musimy jednak pamiętać, że obserwacja tymi przyrządami bez posiadania odpowiednich filtrów grozi nawet utratą wzroku!
W przypadku obserwacji tranzytu Wenus do obserwacji wystarczyła mała lornetka z filtrem lub nawet sama folia Baader ND5 aby móc zaobserwować ciemny punkt na powierzchni naszej dziennej gwiazdy. W przypadku tranzytu Merkurego gdzie średnica kątowa planety jest znacznie mniejsza od Wenus do obserwacji będziemy musieli użyć znacznie większego powiększenia. W powiększeniu 20/40 krotnym powinna być widoczna wyraźna mała czarna plamka.
Najbezpieczniejszą metodą obserwacji wspomnianego zjawiska jest metoda projekcyjna, o której możecie dowiedzieć się więcej pod tym adresem astro.uni.wroc.pl.
Przebieg tranzytu Merkurego na tle tarczy Słońca. Do czasu UTC należy dodać 1 godzinę.
Autor: eclipsewise.com
Życzymy wszystkim dobrej pogody i czystego nieba!!!
Aktualizacja 11.11.2019:
12:05 - Pogoda dopisuje jedynie w południowo-zachodniej Polsce.
sat24.com
12:41 - Tarcza Słońca przed tranzytem Merkurego. fot: Astronomia24.com
11.11.2019 - godz: 12:41 czasu polskiego
13:40 - Początek tranzytu Merkurego. fot: Astronomia24.com
11.11.2019 - godz: 13:40 czasu polskiego
13:51 - Tranzyt Merkurego. fot: Astronomia24.com
11.11.2019 - godz: 13:51 czasu polskiego
14:00 - Tranzyt Merkurego. fot: Astronomia24.com
11.11.2019 - godz: 14:00 czasu polskiego
14:18 - Tranzyt Merkurego. fot: Astronomia24.com
11.11.2019 - godz: 14:18 czasu polskiego
"Fotografie użytkowników portalu Astronomia24"
11.11.2019 Przesłane zdjęcia przez użytkownika cmk.
12.11.2019 Przesłane zdjęcia przez użytkownika Joseph.
Zachęcamy wszystkich obserwatorów nieba do wysyłania własnych fotografii wykonanych podczas samodzielnych obserwacji. Za pomocą formularza (Wymaga rejestracji) zamieszczonego na naszej platformie możecie w łatwy sposób załadować dowolny plik z własnego komputera. Przed wysłaniem zalecamy podpisanie zdjęcia (data, miejsce, konfiguracja sprzętu, nazwa uwiecznionego obiektu). Każde oczywiście docenimy i zamieścimy na łamach naszego serwisu.