22 kwietnia 2025 r. kapsuła Dragon w misji zaopatrzeniowej SpaceX CRS-32, zadokowała do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Wśród ładunku, który został dostarczony na ISS, znalazła się jednostka przetwarzania danych LeopardISS, zaprojektowana i zbudowana przez gliwicką spółkę KP Labs. Już za niewiele ponad miesiąc, wraz z przybyciem na orbitę polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, urządzenie rozpocznie realizację eksperymentu z zakresu sztucznej inteligencji w ramach misji IGNIS – pierwszej polskiej misji naukowo-badawczej na ISS.
Kapsuła Dragon
LeopardISS to jednostka przetwarzania danych (Data Processing Unit – DPU), która umożliwia testowanie algorytmów uczenia maszynowego bez konieczności budowania i wynoszenia osobnego satelity. Rozwiązanie zostało w pełni opracowane przez inżynierów KP Labs w Gliwicach i zaprojektowane z myślą o elastycznych eksperymentach AI w warunkach lotu kosmicznego. Jednostka zostanie zainstalowana na platformie ICE Cubes wewnątrz europejskiego modułu ISS – Columbus – gdzie będzie zdalnie sterowana z Ziemi. ICE Cubes zapewnia zasilanie, dostęp do danych oraz stałą komunikację, umożliwiając długoterminowe i powtarzalne testy w przestrzeni kosmicznej.
Pierwszym zadaniem jednostki będzie walidacja algorytmów trójwymiarowego mapowania terenu opracowanych przez Politechnikę Poznańską. Oprogramowanie to powstało z myślą o przyszłych misjach planetarnych – wspiera autonomiczną interpretację terenu przez łaziki działające na powierzchni Księżyca lub Marsa. Dzięki wykorzystaniu rzeczywistych danych i wykonaniu obliczeń na pokładzie ISS, możliwe będzie sprawdzenie efektywności działania algorytmów w rzeczywistych warunkach orbitalnych.
Eksperyment LeopardISS został wybrany jako jeden z trzynastu projektów, które znalazły się w programie misji IGNIS – pierwszej w historii Polski inicjatywy zapewniającej dostęp do infrastruktury Międzynarodowej Stacji Kosmicznej dla krajowych projektów badawczych i technologicznych. Misja jest realizowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Polską Agencję Kosmiczną dzięki współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną.
Według aktualnego planu lotów, najważniejszy moment misji IGNIS nastąpi na przełomie maja i czerwca 2025 roku, kiedy na Międzynarodową Stację Kosmiczną przyleci polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski – drugi w historii Polak, który odbędzie lot kosmiczny. W czasie swojego pobytu na stacji weźmie udział w realizacji wybranych eksperymentów naukowych i edukacyjnych, a misja potrwa około dwa tygodnie.
Jednostka LeopardISS bazuje na doświadczeniach KP Labs zdobytych przy realizacji misji Intuition-1, w której po raz pierwszy przetestowano rozwiązania AI w warunkach orbitalnych. Nowa platforma została zaprojektowana z myślą o większej elastyczności i możliwości iteracyjnego wdrażania oraz walidacji algorytmów AI, takich jak klasyfikacja obrazów, wykrywanie zmian czy kompresja i szyfrowanie danych bezpośrednio w przestrzeni kosmicznej. Dzięki zastosowaniu rozwiązania proponowanego przez KP Labs, firmy i instytucje mogą zdobyć tzw. flight heritage (doświadczenie lotu kosmicznego), bez konieczności wysyłania w kosmos własnego satelity.
Więcej o projekcie LeopardISS można przeczytać na stronie: kplabs.space
O misji szczególach IGNIS na stronie Polskiej Agencji Kosmicznej: polsa.gov.pl/wydarzenia/ignis
Źródło:
